Σιωπές
από Maria Ioanna Mips, Κυριακή, 18 Δεκεμβρίου 2011 στις 9:46 μ.μ. ·
Το
κείμενο του Αζίζ Νεσίν είναι από αυτά που σου γα%&#$* το μυαλό...
ναι,ξέρετε κι εγώ βρίζω σε εξαιρετικές περιπτώσεις...κείμενο που σου
δίνει το μυαλό στο χέρι με άλλα λόγια.
Σώπα, μη μιλάς , είναι ντροπή
κόψ' τη φωνή σου
σώπασε επιτέλους
κι αν ο λόγος είναι αργυρός
η σιωπή ειναι χρυσός.
Τα πρώτα λόγια που άκουσα από παιδί
έκλαιγα,γέλαγα,έπαιζα μου λέγανε:
"σώπα".
Στο σχολείο μού κρύψαν την αλήθεια τη μισή,
μου λέγανε :"εσένα τι σε νοιάζει ; Σώπα!"
Με φιλούσε το πρώτο κορίτσι που ερωτεύτηκα και μου λέγανε:
"κοίτα μην πείς τίποτα, σσσσ....σώπα!"
Κόψε τη φωνή σου και μη μιλάς, σώπαινε.
Και αυτό βάσταξε μέχρι τα εικοσί μου χρόνια.
Ο λόγος του μεγάλου
η σιωπή του μικρού.
Έβλεπα αίματα στο πεζοδρόμιο,
"Τι σε νοιάζει εσένα;", μου λέγανε,
"θα βρείς το μπελά σου, σώπα".
Αργότερα φωνάζανε οι προϊστάμενοι
"Μη χώνεις τη μύτη σου παντού,
κάνε πως δεν καταλαβαίνεις ,σώπα"
Παντρεύτηκα , έκανα παιδιά ,
η γυναίκά μου ήταν τίμια κι εργατική και
ήξερε να σωπαίνει.
Είχε μάνα συνετή , που της έλεγε "Σώπα".
Σε χρόνια δίσεκτα οι γονείς, οι γείτονες με συμβουλεύανε :
"Μην ανακατεύεσαι, κάνε πως δεν είδες τίποτα. Σώπα"
Μπορεί να μην είχαμε με δ'αύτους γνωριμίες ζηλευτές,
με τους γειτονες, μας ένωνε , όμως, το Σώπα.
Σώπα ο ενας,σώπα ο άλλος σώπα οι επάνω, σώπα η κάτω,
σώπα όλη η πολυκατοικία και όλο το τετράγωνο.
Σώπα οι δρόμοι οι κάθετοι και οι δρόμοι οι παράλληλοι.
Κατάπιαμε τη γλώσσά μας.
Στόμα έχουμε και μιλιά δεν έχουμε.
Φτιάξαμε το σύλλογο του "Σώπα".
και μαζευτηκαμε πολλοι
μία πολιτεία ολόκληρη, μια δύναμη μεγάλη ,αλλά μουγκή!
Πετύχαμε πολλά,φτάσαμε ψηλά, μας δώσανε παράσημα,
τα πάντα κι όλα πολύ.
Ευκολα , μόνο με το Σώπα.
Μεγάλη τέχνη αυτό το "Σώπα".
Μάθε το στη γυναίκα σου,στο παιδί σου,στην πεθερά σου
κι όταν νιώσεις ανάγκη να μιλήσεις ξερίζωσε τη γλώσσά σου
και κάν'την να σωπάσει.
Κόψ'την σύρριζα.
Πέτα την στα σκυλιά.
Το μόνο άχρηστο όργανο από τη στιγμή που δεν το μεταχειρίζεσαι σωστά.
Δεν θα έχεις έτσι εφιάλτες , τύψεις κι αμφιβολίες.
Δε θα ντρέπεσαι τα παιδιά σου και θα γλιτώσεις απο το βραχνά να μιλάς ,
χωρίς να μιλάς να λές "έχετε δίκιο,είμαι σαν κι εσάς"
Αχ! Πόσο θα 'θελα να μιλήσω ο κερατάς.
και δεν θα μιλάς ,
θα γίνεις φαφλατάς ,
θα σαλιαρίζεις αντί να μιλάς .
Κόψε τη γλώσσά σου,
κόψ'την αμέσως.
Δεν έχεις περιθώρια.
Γίνε μουγκός.
Αφού δε θα μιλήσεις ,
καλύτερα να το τολμησεις
Κόψε τη γλώσσά σου.
Για να είμαι τουλάχιστον σωστός στα σχέδια και στα όνειρά μου
ανάμεσα σε λυγμούς και σε παροξυσμούς κρατώ τη γλώσσά μου,
γιατί νομίζω πως θα'ρθει η στιγμή που δεν θα αντέξω
και θα ξεσπάσω και δεν θα φοβηθώ και θα ελπίζω
και κάθε στιγμή το λαρύγγι μου θα γεμίζω με ένα φθόγγο ,
με έναν ψιθυρο , με ένα τραύλισμα , με μια κραυγή που θα μου λεει:
ΜΙΛΑ!....
Και κάνω συνειρμούς...Θυμάμαι πόσες φορές κραύγασαν μέσα μου σιωπές για την πατρίδα μου την Ελλάδα, για την πατρίδα μου την Μακεδονία.
Και μετά θυμάμαι τη σιωπή ενός μωρού που μόλις είδε το φως.Ξαφνιασμένο από τα τόσα πεζά και ποιητικά που αντικρίζει σιωπά... Ίσως είναι η μοναδική στιγμή που ο άνθρωπος καλείται να κραυγάσει...
Και μετά θυμάμαι τη σιωπή πριν το πρώτο φιλί...Έχεις ακούσει ποτέ τον ήχο της σιωπής μετά από ένα "σ' αγαπώ" στο σκοτάδι;
Και μετά θυμάμαι και άλλες σιωπές ζωγραφικές, ποιητικές μουσικές αγαπημένες...
Την κραυγή του Edvard Munch. Ξέρετε πόσες φορές τη μέρα καρφώνεται στο πρόσωπο μου αυτή ακριβώς η έκφραση μπροστά στις σιωπές των ανθρώπων;
Και μετά θυμάμαι τους στίχους της αγαπημένης μου Κικής Δημουλά που είπε:
"Αυτά για σήμερα./
Τα ίδια ελπίζουμε και για αύριο./
Υπό τη θεμελιώδη προϋπόθεση/
πως θα εφημερεύουνε και αύριο τα μάτια μας."
Αλλά θες να συνεχίσεις αυτή τη σιωπηλή σου κραυγή διαμαρτυρίας.
....no comment....
Και μετά θυμάμαι τους στίχους του Βάρναλη:
"Θεριά οι ανθρώποι,δε μπορούν το φως να το σηκώσουν.
Δεν είν’ αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής."
Και μετά θυμάμαι τα λόγια του Νερούδα:
Μ' αρέσει άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν απουσία
κι ενώ μεν απ' τα πέρατα με ακούς,
η φωνή μου εμένα δε σε φτάνει.
Μου φαίνεται ακόμα ότι τα μάτια μου σε σκεπάζουν πετώντας
κι ότι ένα φιλί, μου φαίνεται,
στα χείλη σου τη σφραγίδα του βάνει.
Κι όπως τα πράγματα όλα ποτισμένα είναι από την ψυχή μου,
έτσι αναδύεσαι κι εσύ μες απ' τα πράγματα,
ποτισμένη απ' τη δική μου ψυχή.
Του ονείρου πεταλούδα, της ψυχής μου εσύ της μοιάζεις έτσι,
σαν όπως μοιάζεις και στη λέξη μελαγχολία, καθώς ηχεί.
Μ' αρέσεις άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν ξενιτιά.
Κι άμα κλαις μου αρέσεις,
απ' την κούνια σου πεταλούδα μικρή μου εσύ.
Κι ενώ μεν απ' τα πέρατα με ακούς,
η φωνή μου εμένα δεν μπορεί να σ' αγγίξει:
Άσε με τώρα να βυθιστώ κι εγώ σωπαίνοντας
μες στη δική σου σιωπή.
Άσε με τώρα να σου μιλήσω κι εγώ με τη σιωπή
τη δικιά σου
που είναι απέριττη σα δαχτυλίδι αρραβώνων
και που λάμπει σαν αστραπή.
Είσαι όμοια η νύχτα, αγάπη μου,
η νύχτα που κατηφορίζει έναστρη.
Απόμακρη και τόση δα κι απ' αστέρια φτιαγμένη
είναι η δικιά σου σιωπή.
Μ' αρέσεις άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν απουσία.
Μακρινή κι απαρηγόρητη, σα να σε σκέπασε χώμα.
Μια λέξη μόνο αν πεις, ένα χαμόγελο - μου αρκεί
για να πανηγυρίσω που είσαι εδώ κοντά μου ακόμα.
Και μετά θυμάμαι δικές μου σιωπές εμπνευσμένες από ανθρώπους που ούρλιαξαν μέσα μου...
"Με κατοικεί μια κραυγή. Κάθε βράδυ φτεροκοπά προς τα έξω..."
"Η ψευδαίσθηση του σήμερα σβήνει αργά, ματαιωμένο αύριο χωρίς τελειωμό. Οι σκιές, παρουσίες που σε συντροφεύουν σε κάθε βήμα σ' αυτή τη δίχως προορισμό διαδρομή και οι αντηχές τους επιστροφή σ' ένα χθες ξένο. Ένας χρόνος αόριστος η ζωή σου, γεμάτη απουσίες στη σιωπή..."
"Η σιωπή σου τρυπά το σκοτάδι μου, η παρουσία σου φωτίζει την μοναξιά μου... Κράτα με σφιχτά, κρύψε με βαθιά μέσα σου και δείξε μου πώς να ζω.
Πως αξίζει να ζω..."
Και θυμάμαι πως πριν ένα περίπου χρόνο είχα γράψει ένα ποίημα χωρίς ποτέ να έχω διαβάσει το κείμενο του Νεσίν,όμως με είχε εντυπωσιάσει ένας άγνωστος για μένα τότε στίχος
"Λένε πως τα λόγια είναι ασήμι και η σιωπή χρυσός"
Την σιωπή την έζησα.
Την άκουσα.
Με θόρυβο εκκωφαντικό.
Την ένιωσα στο πετσί μου.
Την παρακολούθησα να φέρνει μοναξιά..
Και την μοναξιά μου την λάτρεψα... για να την μισήσω.
Αυτό που θέλω τώρα είναι λόγια...έστω και ψεύτικα λόγια.
Από αυτά που κάνουν πιο αληθινή τη ζωή.
Ναι.
Θέλω ψέμματα.
Από αυτά τα ψέμματα που τα κάνουν όλα ωραία.
Που σε κάνουν να ζεις σε αυταπάτη.
Σε ψευδαίσθηση.
Τόσο ισχυρή ψευδαίσθηση,
που να θέλω να κλειδωθώ μέσα της
και να ξεχάσω την πραγματικότητα.
Να συρρικνωθώ, να ακινητοποιηθώ, να μην αναπνέω...
Να σταματήσω και την καρδιά μου ει δυνατόν,
να λιμνάσει το αίμα στις φλέβες μου,
μήπως και σταθεί για λίγο κι ο χρόνος,
η εξέλιξη, το αναπόφευκτο.
Μήπως και παραταθεί για μια στιγμή,
για μια στιγμή έστω,
η βύθιση στα λόγια σου.
Έστω και αυτά... τα ψεύτικα.
Γιατί τι να την κάνω την σιωπή σου...
Τι να την κάνω τη σκέψη σου...
"Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη σκέψη, μόνο για να δικαιολογήσουν τα λάθη τους, και τα λόγια, μόνο για να κρύψουν τις σκέψεις τους". Βολτέρος.
Θα σταματήσω τις σιωπές με ένα αγαπημένο τραγούδι αφιερωμένο σε όσους έζησαν και ζούνε με τις σιωπές μου... και τις καταλαβαίνουν...
Καλή συνέχεια...
Σώπα, μη μιλάς , είναι ντροπή
κόψ' τη φωνή σου
σώπασε επιτέλους
κι αν ο λόγος είναι αργυρός
η σιωπή ειναι χρυσός.
Τα πρώτα λόγια που άκουσα από παιδί
έκλαιγα,γέλαγα,έπαιζα μου λέγανε:
"σώπα".
Στο σχολείο μού κρύψαν την αλήθεια τη μισή,
μου λέγανε :"εσένα τι σε νοιάζει ; Σώπα!"
Με φιλούσε το πρώτο κορίτσι που ερωτεύτηκα και μου λέγανε:
"κοίτα μην πείς τίποτα, σσσσ....σώπα!"
Κόψε τη φωνή σου και μη μιλάς, σώπαινε.
Και αυτό βάσταξε μέχρι τα εικοσί μου χρόνια.
Ο λόγος του μεγάλου
η σιωπή του μικρού.
Έβλεπα αίματα στο πεζοδρόμιο,
"Τι σε νοιάζει εσένα;", μου λέγανε,
"θα βρείς το μπελά σου, σώπα".
Αργότερα φωνάζανε οι προϊστάμενοι
"Μη χώνεις τη μύτη σου παντού,
κάνε πως δεν καταλαβαίνεις ,σώπα"
Παντρεύτηκα , έκανα παιδιά ,
η γυναίκά μου ήταν τίμια κι εργατική και
ήξερε να σωπαίνει.
Είχε μάνα συνετή , που της έλεγε "Σώπα".
Σε χρόνια δίσεκτα οι γονείς, οι γείτονες με συμβουλεύανε :
"Μην ανακατεύεσαι, κάνε πως δεν είδες τίποτα. Σώπα"
Μπορεί να μην είχαμε με δ'αύτους γνωριμίες ζηλευτές,
με τους γειτονες, μας ένωνε , όμως, το Σώπα.
Σώπα ο ενας,σώπα ο άλλος σώπα οι επάνω, σώπα η κάτω,
σώπα όλη η πολυκατοικία και όλο το τετράγωνο.
Σώπα οι δρόμοι οι κάθετοι και οι δρόμοι οι παράλληλοι.
Κατάπιαμε τη γλώσσά μας.
Στόμα έχουμε και μιλιά δεν έχουμε.
Φτιάξαμε το σύλλογο του "Σώπα".
και μαζευτηκαμε πολλοι
μία πολιτεία ολόκληρη, μια δύναμη μεγάλη ,αλλά μουγκή!
Πετύχαμε πολλά,φτάσαμε ψηλά, μας δώσανε παράσημα,
τα πάντα κι όλα πολύ.
Ευκολα , μόνο με το Σώπα.
Μεγάλη τέχνη αυτό το "Σώπα".
Μάθε το στη γυναίκα σου,στο παιδί σου,στην πεθερά σου
κι όταν νιώσεις ανάγκη να μιλήσεις ξερίζωσε τη γλώσσά σου
και κάν'την να σωπάσει.
Κόψ'την σύρριζα.
Πέτα την στα σκυλιά.
Το μόνο άχρηστο όργανο από τη στιγμή που δεν το μεταχειρίζεσαι σωστά.
Δεν θα έχεις έτσι εφιάλτες , τύψεις κι αμφιβολίες.
Δε θα ντρέπεσαι τα παιδιά σου και θα γλιτώσεις απο το βραχνά να μιλάς ,
χωρίς να μιλάς να λές "έχετε δίκιο,είμαι σαν κι εσάς"
Αχ! Πόσο θα 'θελα να μιλήσω ο κερατάς.
και δεν θα μιλάς ,
θα γίνεις φαφλατάς ,
θα σαλιαρίζεις αντί να μιλάς .
Κόψε τη γλώσσά σου,
κόψ'την αμέσως.
Δεν έχεις περιθώρια.
Γίνε μουγκός.
Αφού δε θα μιλήσεις ,
καλύτερα να το τολμησεις
Κόψε τη γλώσσά σου.
Για να είμαι τουλάχιστον σωστός στα σχέδια και στα όνειρά μου
ανάμεσα σε λυγμούς και σε παροξυσμούς κρατώ τη γλώσσά μου,
γιατί νομίζω πως θα'ρθει η στιγμή που δεν θα αντέξω
και θα ξεσπάσω και δεν θα φοβηθώ και θα ελπίζω
και κάθε στιγμή το λαρύγγι μου θα γεμίζω με ένα φθόγγο ,
με έναν ψιθυρο , με ένα τραύλισμα , με μια κραυγή που θα μου λεει:
ΜΙΛΑ!....
Και κάνω συνειρμούς...Θυμάμαι πόσες φορές κραύγασαν μέσα μου σιωπές για την πατρίδα μου την Ελλάδα, για την πατρίδα μου την Μακεδονία.
Και μετά θυμάμαι τη σιωπή ενός μωρού που μόλις είδε το φως.Ξαφνιασμένο από τα τόσα πεζά και ποιητικά που αντικρίζει σιωπά... Ίσως είναι η μοναδική στιγμή που ο άνθρωπος καλείται να κραυγάσει...
Και μετά θυμάμαι τη σιωπή πριν το πρώτο φιλί...Έχεις ακούσει ποτέ τον ήχο της σιωπής μετά από ένα "σ' αγαπώ" στο σκοτάδι;
Και μετά θυμάμαι και άλλες σιωπές ζωγραφικές, ποιητικές μουσικές αγαπημένες...
Την κραυγή του Edvard Munch. Ξέρετε πόσες φορές τη μέρα καρφώνεται στο πρόσωπο μου αυτή ακριβώς η έκφραση μπροστά στις σιωπές των ανθρώπων;
Και μετά θυμάμαι τους στίχους της αγαπημένης μου Κικής Δημουλά που είπε:
"Αυτά για σήμερα./
Τα ίδια ελπίζουμε και για αύριο./
Υπό τη θεμελιώδη προϋπόθεση/
πως θα εφημερεύουνε και αύριο τα μάτια μας."
Αλλά θες να συνεχίσεις αυτή τη σιωπηλή σου κραυγή διαμαρτυρίας.
....no comment....
Και μετά θυμάμαι τους στίχους του Βάρναλη:
"Θεριά οι ανθρώποι,δε μπορούν το φως να το σηκώσουν.
Δεν είν’ αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής."
Και μετά θυμάμαι τα λόγια του Νερούδα:
Μ' αρέσει άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν απουσία
κι ενώ μεν απ' τα πέρατα με ακούς,
η φωνή μου εμένα δε σε φτάνει.
Μου φαίνεται ακόμα ότι τα μάτια μου σε σκεπάζουν πετώντας
κι ότι ένα φιλί, μου φαίνεται,
στα χείλη σου τη σφραγίδα του βάνει.
Κι όπως τα πράγματα όλα ποτισμένα είναι από την ψυχή μου,
έτσι αναδύεσαι κι εσύ μες απ' τα πράγματα,
ποτισμένη απ' τη δική μου ψυχή.
Του ονείρου πεταλούδα, της ψυχής μου εσύ της μοιάζεις έτσι,
σαν όπως μοιάζεις και στη λέξη μελαγχολία, καθώς ηχεί.
Μ' αρέσεις άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν ξενιτιά.
Κι άμα κλαις μου αρέσεις,
απ' την κούνια σου πεταλούδα μικρή μου εσύ.
Κι ενώ μεν απ' τα πέρατα με ακούς,
η φωνή μου εμένα δεν μπορεί να σ' αγγίξει:
Άσε με τώρα να βυθιστώ κι εγώ σωπαίνοντας
μες στη δική σου σιωπή.
Άσε με τώρα να σου μιλήσω κι εγώ με τη σιωπή
τη δικιά σου
που είναι απέριττη σα δαχτυλίδι αρραβώνων
και που λάμπει σαν αστραπή.
Είσαι όμοια η νύχτα, αγάπη μου,
η νύχτα που κατηφορίζει έναστρη.
Απόμακρη και τόση δα κι απ' αστέρια φτιαγμένη
είναι η δικιά σου σιωπή.
Μ' αρέσεις άμα σωπαίνεις, επειδή στέκεις εκεί σαν απουσία.
Μακρινή κι απαρηγόρητη, σα να σε σκέπασε χώμα.
Μια λέξη μόνο αν πεις, ένα χαμόγελο - μου αρκεί
για να πανηγυρίσω που είσαι εδώ κοντά μου ακόμα.
Και μετά θυμάμαι δικές μου σιωπές εμπνευσμένες από ανθρώπους που ούρλιαξαν μέσα μου...
"Με κατοικεί μια κραυγή. Κάθε βράδυ φτεροκοπά προς τα έξω..."
"Η ψευδαίσθηση του σήμερα σβήνει αργά, ματαιωμένο αύριο χωρίς τελειωμό. Οι σκιές, παρουσίες που σε συντροφεύουν σε κάθε βήμα σ' αυτή τη δίχως προορισμό διαδρομή και οι αντηχές τους επιστροφή σ' ένα χθες ξένο. Ένας χρόνος αόριστος η ζωή σου, γεμάτη απουσίες στη σιωπή..."
"Η σιωπή σου τρυπά το σκοτάδι μου, η παρουσία σου φωτίζει την μοναξιά μου... Κράτα με σφιχτά, κρύψε με βαθιά μέσα σου και δείξε μου πώς να ζω.
Πως αξίζει να ζω..."
Και θυμάμαι πως πριν ένα περίπου χρόνο είχα γράψει ένα ποίημα χωρίς ποτέ να έχω διαβάσει το κείμενο του Νεσίν,όμως με είχε εντυπωσιάσει ένας άγνωστος για μένα τότε στίχος
"Λένε πως τα λόγια είναι ασήμι και η σιωπή χρυσός"
Την σιωπή την έζησα.
Την άκουσα.
Με θόρυβο εκκωφαντικό.
Την ένιωσα στο πετσί μου.
Την παρακολούθησα να φέρνει μοναξιά..
Και την μοναξιά μου την λάτρεψα... για να την μισήσω.
Αυτό που θέλω τώρα είναι λόγια...έστω και ψεύτικα λόγια.
Από αυτά που κάνουν πιο αληθινή τη ζωή.
Ναι.
Θέλω ψέμματα.
Από αυτά τα ψέμματα που τα κάνουν όλα ωραία.
Που σε κάνουν να ζεις σε αυταπάτη.
Σε ψευδαίσθηση.
Τόσο ισχυρή ψευδαίσθηση,
που να θέλω να κλειδωθώ μέσα της
και να ξεχάσω την πραγματικότητα.
Να συρρικνωθώ, να ακινητοποιηθώ, να μην αναπνέω...
Να σταματήσω και την καρδιά μου ει δυνατόν,
να λιμνάσει το αίμα στις φλέβες μου,
μήπως και σταθεί για λίγο κι ο χρόνος,
η εξέλιξη, το αναπόφευκτο.
Μήπως και παραταθεί για μια στιγμή,
για μια στιγμή έστω,
η βύθιση στα λόγια σου.
Έστω και αυτά... τα ψεύτικα.
Γιατί τι να την κάνω την σιωπή σου...
Τι να την κάνω τη σκέψη σου...
"Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη σκέψη, μόνο για να δικαιολογήσουν τα λάθη τους, και τα λόγια, μόνο για να κρύψουν τις σκέψεις τους". Βολτέρος.
Θα σταματήσω τις σιωπές με ένα αγαπημένο τραγούδι αφιερωμένο σε όσους έζησαν και ζούνε με τις σιωπές μου... και τις καταλαβαίνουν...
Καλή συνέχεια...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου