Η ποίηση

Η ποίηση εκφράζει μια άλλη ζωή βγαλμένη απ’ το άθροισμα των ονείρων: έτσι μπορείς να είσαι πάντα από την άλλη μεριά ο ίδιος

Αυτό δε προσπαθούν να κάνουν όλοι οι Ποιητές; Να ενώσουν τον άνθρωπο με το Όνειρο. Πώς; Με τον διαρκή ψίθυρο που παράγει ο ποιητικός τους πλούτος.

Το έργο του Οδυσσέα Ελύτη έχει στηθεί σε τόσο γερές βάσεις που στέκει αγέρωχο στο ποιητικό τοπίο. Είναι άφθαρτο και πάντα ευδιάκριτο. Οι αρετές του το κάνουν να ξεπερνά τον χώρο και το χρόνο. Ανυψώνεται και τα «πάνθ’ ορά». Η σκιά του, μεγάλη. Πάνω ακόμη και απ’ τον ήλιο που λάμπει (κι αυτός) μέσα στην ποίησή του.

Ο Ποιητής, με την αυθεντική αθωότητά του, ανασυνθέτει τα σπασμένα των –κατ’ ευφημισμόν- Μεγάλων, δημιουργώντας έτσι μιαν οικεία γειτονιά, ένα είδος καταφυγής, εντός της οποίας έχουν δικαίωμα επιβίβασης / επιβίωσης, ωσάν σε άλλη κιβωτό διάσωσης, όχι ο καθένας, αλλά οι ολίγοι και εκλεκτοί, οι οποίοι με τη δημόσια ευαισθησία και συμπεριφορά τους διασώζουν το Όλον. Εσοδεύεις εκεί, μόνον «εάν είσαι ο ένας από τα ελάχιστα εκατομμύρια που δικαιώνουν την ανθρωπότητα».

Έτσι λοιπόν συμπεριφέρεται ο Ποιητής: βιώνει τα μέλλοντα ωσεί διαρκώς παρόντα, τις περιβόητες εμπειρίες των Εσχάτων ή και του Αιώνιου ως τωρινές κι έτσι κατορθώνει να διατηρεί την αναπνοή του ανενόχλητη. Ο Ελύτης αποβλέπει στη μετα-Ιστορία των αισθήσεων και των αισθημάτων, οπότε έτσι κατορθώνει να μην μας απελπίζει, έστω κι αν κλυδωνίζεται τριγύρα μας συθέμελα το Νυν. Ούτως ή άλλως η Ιστορία, αποδεικνύεται εντελώς αναξιόπιστη έως αισχρή δωσίλογη, γι’ αυτό και ο λόγος του ξανακούγεται οξύτερος ολοένα: «Και να κόβεις κάθε τόσο τα νύχια της Ιστορίας, επειδή έτσι και μεγαλώσουν θα πνίξουν κι εσένα και την αλήθεια»

Υπάρχει χρεία Πείσματος έως μανίας σε όλα τα επίπεδα, εν είδει σχεδίας διάσωσης στην αντίπερα όχθη της ζωντάνιας. Τι εισηγείται ο ίδιος ο Ελύτης: «Το πείσμα είναι υγεία. Είναι μια πρώιμη γυμναστική που πρέπει να την κάνουμε κάθε μέρα, εάν θέλουμε να κρατήσουμε την επαφή μας με το ζωντανό μέρος των πραγμάτων».

Το πείσμα είναι η λογική των αστεριών. Όσο κι αν διανύεις σκοτάδια προσωπικά και κοινωνικά, με την ποίηση μπορείς να είσαι πάντα «από την άλλη μεριά ο ίδιος». Θα είναι άνοιξη του αθέατου ή θεατού Απρίλη ή Φθινόπωρο με βροχή… Μια λύπη λάμπουσα «Το γιασεμί σωπαίνει, ο ουρανός γίνεται θόρυβος» και τα αστέρια έχουν τη δική τους λογική.

Για τον ποιητή το αλφάβητο είναι μια μορφή «ορθογραφίας», που στη συγκρότησή της συμβάλλουν ετερόκλιτοι παράγοντες, μνήμες μιας μακράς ελληνικής παράδοσης από τις αμμουδιές του Ομήρου μέχρι τη μελαγχολία της Μεγάλης Εβδομάδας, από τους προσωκρατικούς και τα ιπτάμενα κορίτσια από τον Αρχίλοχο έως και τη βυζαντινή εικονογραφία που μεταμορφώνονται υπό την επήρεια του μεταφυσικού φωτός. Το μεγάλο μας κεφάλαιο, η ελληνική γλώσσα, αντηχεί στα χώματα του Αιγαίου. Τα ποιήματα του Ελύτη ενσαρκώνουν μια μυστικιστική ένωση του ποιητικού κόσμου με τον τόπο. Όπως λέει ο ίδιος ο ποιητής «… το κάθε ωμέγα, το κάθε ύψιλον, η κάθε οξεία, η κάθε υπογεγραμμένη, δεν είναι παρά ένας κολπίσκος, μια κατωφέρεια, μια κάθετη βράχου πάνω σε μια καμπύλη πρύμνας πλεούμενου, κυματιστοί αμπελώνες, υπέρθυρα εκκλησιών, ασπράκια ή κοκκινάκια, εδώ ή εκεί, από περιστεριώνες και γλάστρες με γεράνια…».

Αναρτήθηκε από κ ART ά SOS